(TBMM) - TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin Yayman, "Biz gerçekten düşünce hürriyetinin sonuna kadar yanındayız fakat aileyi, çocuğu, kamu düzenini korumak için de TBMM olarak üzerimize düşeni yapacağız. Dijital mecraların imkanlarından daha çok sosyal medya uygulamaları üzerinden olumsuzlukların gündeme gelmesini doğru bulmuyoruz. Bazı sosyal medya ağlarının daha fazla tık almak için, daha fazla para kazanmak için toplumsal değerleri, aileyi, çocuğu, kadını, yerli değerleri, ahlakımızı yok sayarak davranmalarını asla kabul etmiyoruz. Eğer toplumu korumak yasakçılıksa biz yasakçıyız" dedi.
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu, AK Parti Hatay Milletvekili Hüseyin Yayman başkanlığında Google algoritma değişikliği ve sonuçlarını tartışmak üzere toplandı. Google'ın Türkiye ve yurt dışı temsilcileri ve avukatları sunum yapmak üzere toplantıya katıldı.
Başkan Yayman, Türkiye'deki basın kuruluşları ve haber sitelerinin algoritma değişikliği ve telif nedeniyle sorun yaşamasına ilişkin şunları söyledi:
"Bugün artık Türk basınında ve Türkiye’de çok önemli bir problem haline gelen Google algoritma değişiklikleri konusunu ele alacağız. Bugün, tarihi bir toplantıya TBMM’nin ev sahipliği yapacağını düşünüyoruz. Dijital dünya, danyada çok yoğun biçimde tartışılmakta. Bugün algoritma değişikliği meselesini, dijital telif meselesini konuşacağız. Ailenin, bireyin, çocuğun, kadının korunması bizim kırmızı çizgilerimizdir, iktidarıyla muhalefetiyle. Biz gerçekten düşünce hürriyetinin sonuna kadar yanındayız fakat aileyi, çocuğu, kamu düzenini korumak için de TBMM olarak üzerimize düşeni yapacağız. Dijital mecraların imkanlarından daha çok sosyal medya uygulamaları üzerinden olumsuzlukların gündeme gelmesini doğru bulmuyoruz. Dijital mecranın yapay zeka, yazılım ve başka olanaklarla insanların kendilerini ifade etmeleri bakımından bu bağlamda ele alınması gerektiğini düşünüyoruz. Bazı sosyal medya ağlarının daha fazla tık almak için, daha fazla para kazanmak için toplumsal değerleri, aileyi, çocuğu, kadını, yerli değerleri, ahlakımızı yok sayarak davranmalarını asla kabul etmiyoruz. Eğer toplumu korumak yasakçılıksa biz yasakçıyız.
Her şeyin dijitalleştiği dünyada biz de Türkiye’de komisyon olarak kurulduğumuz günden beri hukuksal, yönetsel çerçeve çıkartıp bunun üzerinden yürümek istiyoruz. Dijital ağların Türkiye’de temsilcilik açmasını çok önemli görüyoruz. Dijital mecra temsilcilerinin TBMM’ye gelip sorularımızı cevaplandırmalarını önemli buluyoruz. Bazı cevaplar ben de dahil olmak üzere bazı vekillerimizi ikna etmese de bu iletişim imkanının önemli olduğunu düşünüyorum.
"Hiçbir kuralın, değerin, ahlaki normun olmadığı sosyal medya mecraları büyük bir mühendislik aygıtına dönüşmekte"
Algoritma meselesi kamuoyunda doğrudan Google’la ilişkilendirmekte. İster iktidara ister muhalefete yakın bazı gazetelerin, internet sitelerinin etkileşim sayılarının düşmesiyle beraber reklam gelirlerinin etkileşime bağlı olması sonuçta bir probleme yol açmaktadır. Bazı internet siteleri kapatılma riskiyle karşı karşıya. Google’ın ve Amerika’dan gelen misafirlerimizin şeffaf, ikna edici cevaplar vermelerini beklemekteyiz. Özellikle gençlerimizin sosyal ağlarda günün 7 saatini geçirmeleri üzerinde düşünmemiz gereken bir husus. Zaman zaman dijital faşizmle karşı karşıya kaldığımızı maalesef mütalaa etmekteyiz. Dijital mecraların insanların kendi düşüncelerini dile getirmesi bakımından bir imkan sunması seçeneğine karşı maalesef bir dijital çöplüğe dönüştüğünü mütalaa etmekteyiz. Dezenformasyon, yalan haber ve manipülasyon yapılmasını doğru bulmuyoruz. Hiçbir denetimin olmadığı sosyal mecraların hem demokrasimizi hem toplumsal barışımızı hem de kamu düzenini tehdit eden konuma geldiğini mütalaa etmekteyiz. Hiçbir kuralın, hiçbir değerin, hiçbir ahlaki normun olmadığı sosyal medya mecraları maalesef giderek büyük bir mühendislik aygıtına dönüşmektedir. Gerçek hayatta suç olan dijital mecrada da suçtur.
"Yapılan müdahaleler halkın haber alma özgürlüğüne doğrudan etki etmesi tartışmalarını giderek yoğunlaştırmakta"
Dijital telif meselesinde Google yetkililerin en başından beri pozitif bir tavır içinde olduklarını belirtmem lazım. TBMM kapanmadan biz bu konuda büyük bir ortaklık içerisinde konuyu özgürce tartışıyoruz ve bu konuda muhakkak bir düzenleme yapılması gerektiğini talep ediyoruz. Türkiye’deki Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre haber bir telif konusu değildir. Önce kanunda haberin bir telif konusu haline getirilmesine ve bu bağlamda kullanılmaya bağlı olarak ücret ödenmesini talep etmekteyiz. Gerçek habercilikle, kamu yararını gözeten habercilikle etkileşim almak isteyen ve bunun için her türlü sakilliği yapan bir anlayışın yarışmasının imkanı olmadığın düşünüyoruz. Yazılı ve görsel medyanın dijitalleşme karşısında mevzi kaybetmesiyle beraber yaşanan bu dijital telifte yaşanan irrasyonel gelişmeler süreci daha fazla zora sokmaktadır. Google’ın algoritma değişiklikleri doğrudan organik trafik üzerinden büyük etkiler doğurabilmektedir. İyi bir sıralama, web sitesinin daha fazla ziyaretçi çekmesini sağlarken düşük sıralama trafik kaybına yol açmaktadır. Algoritma değişikleri yüksek kaliteli içeriklerin öne çıkmasına ve düşük kaliteli içeriklerin gerilemesine neden olabilmektedir.
Bu tartışmaların temelinde Google’ın algoritmasını son derece karmaşık olması ve algoritmalarının nasıl çalıştığına dair ikna edici bir izahatın toplumla paylaşılmaması yatmaktadır. Algoritmaların nasıl çalıştığına dair kesin ayrıntıların kamuoyuyla paylaşılması kullanıcıların ve web sitelerinin şüphelerinin ortadan kaldırılması açısından önemlidir. Son yapılan değişikliler özellikle gazeteler bakımından görünürlükte ciddi düşüşlerin yaşanmasına yol açmıştır. Gazetelerin görünürlüğündeki düşüş daha çok gündeme gelse de bağımsız ve yerel yayıncıların da bu düşüşten etkilendiği göz ardı edilmemelidir. Özellikle gazete ve haber sitelerin görünürlüklerindeki düşüş, diğer taraftan ‘Örtülü bir sansür uygulamasına mı gidiliyor’ tartışmalarını beraberinde getirmektedir. Bu konudaki tartışmaların daha da derinleşmesine neden olmaktadır. Yapılan bu müdahalelerin doğrudan halkın haber alma özgürlüğüne doğrudan etki etmesi tartışmaları giderek yoğunlaştırmakta ve mecrasından çıkartmaktadır. Demokratik toplumların olmazsa olmaz unsurlarından biri olan medyanın ve haber alma özgürlüğünün Google’ın algoritma adı altında yoğun olarak eleştirilen uygulamalarıyla engellendiği düşüncesi toplumda önemli bir tartışma konusu haline gelmiştir. Algoritma değişikliği adı altında yayıncıların saf dışı bırakılmasının ve böylece halkın tarafsız ve doğrudan bilgiye ulaşmasının engellendiği gibi tartışma ortaya çıkmaktadır."
