Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yer alan Deliller Hanı, Sülüklü Han ve Hasanpaşa Hanı, kentin tarihî dokusunu yansıtan önemli mimari yapılar arasında yer alıyor. Osmanlı ve daha önceki dönemlere uzanan geçmişleriyle bu yapılar, hem kültürel miras hem de turistik değer taşıyor.
DELİLLER HANI
Osmanlı döneminde inşa edilen Deliller Hanı, geçmişte hac yolculuğuna çıkan kafilelerin konaklama merkezi olarak kullanıldı. 1527 yılında Osmanlı paşası Hüsrev Paşa tarafından yaptırılan han, mimari yapısı ve taş işçiliğiyle dikkat çekiyor. Dikdörtgen planlı, iki katlı ve avlulu yapısıyla han, günümüzde otel ve restoran olarak hizmet veriyor. Geleneksel mimarisi korunarak restore edilen yapı, yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmeye devam ediyor.
SÜLÜKLÜ HAN
1683 yılında Hanilioğlu Mahmut Çelebi ve kız kardeşi Atike Hatun tarafından yaptırılan Sülüklü Han, adını ortasında yer alan küçük havuzda eskiden tedavi amaçlı kullanılan sülüklerden alıyor. Avlusunda çay bahçeleri ve kafeler bulunan han, bugün dinlenme ve buluşma noktası olarak kullanılıyor. Yapının kesme bazalt taşlardan inşa edilmiş olması, Diyarbakır’ın geleneksel mimari anlayışını yansıtıyor. Sülüklü Han, tarihî atmosferiyle kültürel turların uğrak noktalarından biri haline geldi.
HASANPAŞA HANI
16. yüzyıl sonlarında Diyarbakır Valisi Hasan Paşa tarafından inşa ettirilen Hasanpaşa Hanı, özellikle ticaretle uğraşan tüccarların konaklama ve depo alanı olarak kullanıldı. İki katlı, geniş avlulu ve revaklı mimarisiyle tipik bir Osmanlı hanı örneği olan yapı, günümüzde kafe ve yöresel ürünlerin satıldığı dükkânlara ev sahipliği yapıyor. Sabah kahvaltılarıyla ünlü olan han, hem yerel halkın hem de turistlerin yoğun ilgisini görüyor.
