(TBMM) - Yeni infaz düzenlemelerini içeren Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile konutta infaz usulünün kapsamı genişletiliyor. Halen kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmiş kişiler için 1 yıl olarak uygulanan konutta infaz sınırı 3 yıla, 70 yaşını bitirenler için 2 yıl olarak uygulanan süre 4 yıla, 75 yaşını bitirmiş olan kişiler için uygulanan 4 yıllık süre ise 5 yıla yükseltilecek. Ayrıca 80 yaşını bitirmiş kişilerin cezalarının 6 yılının konutlarında infaz edilmesi de mevzuata girecek. Mükerrer suç işleyen hükümlülere, daha önce uygulanmayan koşullu salıverilme imkanı getirilecek. Bu kapsamdan 19 bin 800 kişinin yararlanması planlanıyor.
Yeni infaz düzenlemelerini içeren Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu. 9 farklı kanunda değişiklik öngören, 30 maddelik teklifle 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu'nun, "çocuk kapalı ceza infaz kurumlarını" düzenleyen 11. maddesi ve çocuk eğitimevlerini düzenleyen maddelerinde değişikliğe gidildi.
Yalnızca çocuk tutukluların barındırıldığı eğitim öğretime dayalı çocuk kapalı ceza infaz kurumlarında, çocuk hükümlüler de barındırılacak. Böylelikle çocuk hükümlülerin infazına önce çocuk kapalı ceza infaz kurumunda başlanacak, ardından çocuklar eğitimevlerine gönderilecek. Aynı kanunun “çocuk eğitimevleri”ni düzenleyen 15. maddesine eklenen fıkralarla, çocuk hükümlüler hakkında verilen cezaların doğrudan çocuk eğitimevlerinde yerine getirilmesi sağlanacak.
Tehlikeli halde bulunan, delil karartma tehlikesi olan, soruşturmanın veya kovuşturmanın amacını ya da tutukevinin güvenliğini tehlikeye düşüren veya suçun tekrarına olanak verecek davranışlarda bulunan çocuk tutuklular hariç olmak üzere, üst sınırı 15 yıl veya daha az hapis cezasını gerektiren suçlarda çocuk tutuklular, idare ve gözlem kurulunun kararı ve infaz hakiminin onayıyla çocuk eğitimevlerinde barındırılabilecek.
Toplumdaki cezasızlık algısına karşı düzenleme
5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un, "Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezanın infazı” başlıklı 105/A maddesinin birinci fıkrasına, "Hükümlünün bu infaz usulünden yararlanabilmesi için 5 günden az olmamak üzere koşullu salıverilme tarihine kadar ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken sürenin en az onda birini ceza infaz kurumunda geçirmiş olması gerekir" fıkrası eklendi. Böylelikle hükümlülerin cezaevinde belirli bir süre kalması sağlanarak, cezanın caydırıcılığı ve infazın etkinliğini artırmak amacıyla denetimli serbestlikten yararlanmak isteyen hükümlülerin, koşullu salıverilme tarihine kadar olan sürenin en az onda birini ceza infaz kurumunda geçirmesi zorunlu hale getirildi, bu sürenin 5 günden az olamayacağı hüküm altına alındı.
Mükerrirlere denetimli serbestlik
Basit suç kapsamındaki suçları mükerrer olarak işleyenler hakkında denetimli serbestlik hükümleri uygulanmıyordu. Teklifteki, 5725 sayılı kanunun, "Mükerrirlere ve bazı suç faillerine özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri" başlıklı 108. maddesinde yapılacak değişiklikle, ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlülere de koşullu salıverilme imkanı tanınacak. Ancak süreli hapis cezaları bakımından koşullu salıverilme oranı dörtte üç olarak uygulanacak.
Konutta ve geceleyin infaz sınırları genişletiliyor
5275 sayılı kanunun "Özel infaz usulleri" başlıklı 110. maddesine göre, halen kasten işlenen suçlar için 1 yıl 6, taksirle öldürme hariç olmak üzere diğer suçlar için 3 yıl olan geceleyin veya hafta sonu ceza infazında sınırlar sırayla 3 ve 5 yıla çıkarılacak. Ayrıca cezaevinin uygun görmesi halinde evde ceza infazı hafta içi de uygulanabilecek.
Teklifle, konutta infaz usulünün kapsamı da genişletiliyor. Halen kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmiş kişiler için 1 yıl olarak uygulanan konutta infaz sınırı 3 yıla, 70 yaşını bitirenler için 2 yıl olarak uygulanan süre 4 yıla, 75 yaşını bitirmiş olan kişiler için uygulanan 4 yıllık süre ise 5 yıla yükseltilecek. Ayrıca 80 yaşını bitirmiş kişilerin cezalarının 6 yılını konutlarında infaz edebilmesi de mevzuata girecek.
Konutta infazdaki 5 yıllık sınır, müebbete kadar yükseltiliyor
Halen toplam 5 yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan ağır hasta veya engelli hükümlüler için uygulanan fıkra da değiştirilecek. Düzenlemeyle ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olanlar hariç olmak üzere hükümlülerden, maruz kaldığı ağır astalık veya engellilik nedeniyle ceza infaz kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettiremeyeceği tespit edilen ve toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağı değerlendirilenlerin cezasının konutunda çektirilmesine infaz hakimi tarafından karar verilebilecek.
Mahkumun durumu, Cumhuriyet başsavcılığınca birer yıllık dönemlere incelettirilecek. İnceleme sonuçlarına göre hükümlünün iyileştiğinin tespit edilmesi halinde infaz hakimi, cezanın konutta çektirilmesine dair kararı kaldıracak ve mahkum, denetimli serbestlik müdürlüğü ve bulunduğu yer kolluk makamlarınca izlenecek. Toplam cezası 10 yıldan fazla olan hükümlülerin elektronik cihazların kullanılması suretiyle takibi zorunlu olacak. Bu yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi halinde cezanın konutunda çektirilmesine dair karar infaz hakimliğince kaldırılacak.
(SÜRECEK)