(ANKARA) - Macaristan'ın ev sahipliğinde yapılan Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Gayriresmi Zirvesi kapsamında düzenlenen Devlet Başkanları Konseyi Zirve Bildirisi'nde, KKTC'nin diğer gözlemciler Macaristan ve Türkmenistan ile birlikte Türk dünyasının ayrılmaz parçası olduğu vurgulandı. Bildiride Türk dünyasının Kıbrıs Türklerinin özden gelen eşit haklarının güvence altına alınması konusunda dayanışma ifade eden ve Kıbrıs sorununun Ada'daki mevcut gerçekliklere dayalı olarak, karşılıklı kabul edilebilir ve uygulanabilir bir çözüme ulaşması ihtiyacını vurgulayan madde kabul edildi.
Budapeşte'deki TDT Gayriresmi Zirvesi kapsamındaki Devlet Başkanları Konseyi tarafından bugün Zirve (Budapeşte) Bildirisi kabul edildi. Dışişleri Bakanlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre, bildiriye teşkilat içi bütünlüğü ve Türk Devletleri arasındaki birlik, beraberlik ve dayanışmayı vurgulayan ve KKTC'ye güçlü destek beyan eden yazımlar ve Türkiye açısından önem ve öncelik taşıyan maddeler eklendi.
Bildiride KKTC’nin diğer gözlemciler Macaristan ve Türkmenistan ile birlikte Türk dünyasının ayrılmaz parçası olduğunu vurgulayan TDT'nin çalışmalarına yaptığı katkıları memnuniyetle karşılandı. Bildiride Türk dünyasının, Kıbrıs Türklerinin özden gelen eşit haklarının güvence altına alınması konusunda dayanışma ifade eden ve Kıbrıs sorununun Ada'daki mevcut gerçekliklere dayalı olarak, karşılıklı kabul edilebilir ve uygulanabilir bir çözüme ulaşması ihtiyacını vurgulayan madde kabul edildi.
TDT Aksakallar Konseyi 17. Toplantısı'nın 1-2 Mayıs'ta Girne'de başarıyla gerçekleştirilmesini öne çıkaran maddenin bulunduğu bildiride, Türk Dünyası Vizyonu 2040 Belgesi'nde belirtildiği üzere üye devletlerin, ulusal çıkarları açısından hayati önem taşıyan konularda aralarındaki siyasi dayanışma ve karşılıklı desteği güçlendirme iradelerini vurgulayan bir madde yer aldı.
Bildiri ile TDT'de kardeşlik ruhuna olan bağlılıklarını bildiren ve Türk devletleri arasındaki birlik ve dayanışmaya zarar vermeyi amaçlayan her türlü girişimin engellenmesinin önemini vurgulayan ve TDT'nin bütünlüğüne, kurumsal ve karar alma kapasitesine bağlılıklarını yineleyen bir madde de kabul edildi. KKTC'nin de aralarında bulunduğu TDT gözlemcilerinin gençlik ve spor alanında teşkilat bünyesinde yürütülen değişim programları ve benzer faaliyetlere ev sahipliği yapmalarını teşvik eden madde de bildiride yer buldu.
Suriye'de güvenlik ve istikrarın tesis edilmesinde Türkiye’nin rolü takdir edildi
Suriye'nin toprak bütünlüğü ve birliği temelinde güvenlik ve istikrarın tesis edilmesi, Suriye'nin tüm bileşenlerinin katılımıyla kapsayıcı bir siyasi sürece ulaşması ve yaptırımların kaldırılması yönünde Türkiye'nin oynadığı yapıcı rolü takdir eden madde bildiride yer aldı.
Bildiride Gazze'deki feci insani durumla ilgili derin endişeyi ifade eden, kalıcı ve kapsamlı bir ateşkes, rehinelerin-tutukluların serbest bırakılması ve Gazze'ye engelsiz insani erişime yönelik müzakerelere verilen desteği teyit eden; Filistinlilerin Gazze'den uzaklaştırılmasına yönelik tüm girişimleri reddeden; İsrail-Filistin çatışmasına adil ve kalıcı bir çözüme duyulan ihtiyacın ve ilgili BM kararlarına uygun olarak başkenti Doğu Kudüs olan, 1967 sınırlarına dayanan iki devletli çözümün uygulanmasının altını çizen bir madde de kabul edildi.
Bildiride Afganistan ile ilgili konularda üye devletlerin ortak tutum geliştirilmesini kolaylaştıracak olan Afganistan Çalışma Grubu'nun kurulması takdirle karşılandı.
Bildiri ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 21 Mart'ta yapılan çağrı doğrultusunda Türk dünyasının ortak bayramı olan Nevruz'a ilişkin TDT bünyesinde anma ve kutlama etkinliklerinin üye ülkeler, gözlemciler ve Türk İşbirliği Teşkilatlarıyla işbirliği içinde düzenlenmesi yönünde TDT Sekretaryası'na talimat verildi.
Her türlü terörizm ve ulus ötesi organize suçla mücadele için ortak çabaların sürdürülmesi teşvik edildi
Her türlü ırkçılık, ayrımcılık, yabancı düşmanlığı, İslam'a karşı nefret, nefret söylemi ve dezenformasyonla mücadelede işbirliğini sürdürme ve bu alanlarda uluslararası platformlardaki çabaları uyumlaştırma taahhütlerin yinelendiği bildiride, TDT üye devletlerini, her türlü terörizm ve ulus ötesi organize suç, terörizmin finansmanı ve siber suçla mücadele için ortak çabaları sürdürmeye teşvik eden, savunma sanayi alanında TDT kapsamında verimli çok taraflı işbirliğini geliştirme iradesinin yinelediği vurgusuyla, üye devletlere bu yöndeki çabalarını hızlandırmaları talimatının verildiği bir madde eklendi.
Bildiride Türk devletlerinin BM ve diğer uluslararası kuruluşlardaki önemli adaylıklarına atıfla, Türkiye'nin 2037-2038 dönemi için BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliği, 2025-2029 dönemi için UNESCO Yürütme Kurulu ve 2026-2028 dönemi için BM Ekonomik ve Sosyal Konsey (ECOSOC) adaylıkları memnuniyetle karşılandı.
Bilim insanı ve Nobel Ödülü sahibi Prof Dr. Aziz Sancar'a "Türk Dünyasının Birliğine Katkılarından Dolayı" Türk Devletleri Teşkilatı Ali Şir Nevai Uluslararası Ödülü'nün verilmesini memnuiyetle karşılayan madde de bildiride yer aldı.
