Haber/Analiz: Zülfikar DOĞAN
(ANKARA) - Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından el konulup kayyum atanan ve yönetimleri iktidarın kontrolüne geçen özel şirket, holding, banka, finans kurumları, inşaat, tekstil, turizm, gıda gibi farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirket sayısı 30 Nisan 2025 itibarıyla 770’e ulaştı.
Ocak ayında yapılan yasa değişikliğiyle TMSF’nin şirketlere, mal ve parasal varlıklarına, hisselerine, yönetimlerine el koyma ve kayyum ataması kolaylaştırılırken, yetkileri de genişletildi.
İktidarın TMSF ve Cumhurbaşkanına bağlı Devlet Denetleme Kurulu’nun (DDK) yetkilerini olağanüstü artıran bu değişikliklerle muhalif iş insanlarına, belediyelere, siyasi rakiplerine operasyonlar düzenleyeceği yönündeki tepki ve eleştiriler İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) tarafından ‘dezenformasyon’ olarak nitelendirilmiş, itibar edilmemesi istenmişti. Benzer eleştirileri gündeme getiren TÜSİAD Başkanları da gözaltına alınarak ‘yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ gerekçesiyle haklarında 5 yıla kadar hapis talebiyle iddianame düzenlendi.
Ancak yılbaşından bu yana gerçekleştirilen farklı soruşturmalar ve son olarak İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve İBB üst düzey bürokratlarıyla, iş insanlarına yönelik 19 Mart operasyonları sonrası onlarca şirkete TMSF tarafından kayyum atanırken, taşınır-taşınmaz mal varlıklarına, banka hesaplarına da el konuldu.
Cumhuriyet Savcılığının, tek hakimin görev yaptığı Sulh Ceza hakimliklerine yaptığı el koyma başvuruları anında onaylanırken, TMSF tarafından yapılan kayyum atamalarında da iktidara yakın isimlerin, bazı eski AKP yöneticilerinin yer alması dikkat çekiyor.
15 Temmuz 2016’daki FETÖ’cü darbe teşebbüsü ardından el konulan şirket-holding sayısı 1300’ü aşarken sonrasında gerçekleştirilen tasfiye, müsadere, satış işlemleriyle bu sayı 600 dolayına gerilemişti. Son dönemde yürütülen sanal bahis, kripto para, yasa dışı kazanç gelirlerini aklama organizasyonları, yeni doğan ünitelerine yönelik özel hastane operasyonları ve nihayet İBB operasyonları sonrasında bu sayı TMSF’nin resmi web sitesindeki listelere göre 30 Nisan 2025 itibarıyla 770’e yükseldi.
Hamburgerci, reklamcı, mobilyacı, banka, TV kanalı, güzellik merkezleri, çerezci….
TMSF’nin el koyduğu ve yönetimleri kayyumlar üzerinden iktidarın kontrolüne geçen şirketler arasında hemen her alanda faaliyet gösteren işletmeler yer alıyor. Son olarak FETÖ’ye kaynak aktarıldığı gerekçesiyle şubat ayında Maydonoz Döner zincirine kayyum atanırken, şirket bünyesindeki 20’den fazla şirkete el konuldu. TMSF tarafından atanan kayyumlar yeni franchaise anlaşmalarıyla 10’dan fazla yeni şube açarken, çok sayıda lüks aracı da satışa çıkarttı.
Ayhan Bora Kaplan’ın Dexas hamburgercisi, gece kulüpleri ve barları TMSF’de
Ankara merkezli, Eylül 2023’te gerçekleştirilen Ayhan Bora Kaplan (ABK) operasyonunda suç örgütü tarafından ‘çöküldüğü’ iddiasıyla 32 şirkete el konularak TMSF’ye ve kayyum yönetimine devredildi. İki yıldan bu yana TMSF kayyumlarınca yönetilen şirketler arasında Ankara’daki Dexas Hamburger restoranları zinciri, altın ve mücevherat ticareti yapılan Handan Kuyumculuk, inşaat şirketleri, Ankara’nın önde gelen gece kulüpleri, barlar, içkili restoranlar, araç filosu kiralama, tekstil ve hazır giyim şirketleri vb. bulunuyor.
Kara para aklama ve vergi kaçakçılığı iddiasıyla yürütülen Dilan Polat-Engin Polat operasyonları ardından bu isimlere ait DLN Güzellik ve Kozmetik, DP Güzellik ve Kozmetik Merkezleri zincirine bağlı İstanbul ve farklı illerdeki onlarca işletme TMSF’nin kayyum listesinde.
Sanal kumar ve bahis operasyonları sonrası el konulan şirketler ve mal varlıklarına karşılık, TMSF kayyumları tarafından yönetilmeye devam eden ‘Bire Bin Şans Oyunları’, ‘Yeni NSL Şans Oyunları’ halen faal şekilde listede yer alıyor.
TMSF yeni doğan skandalıyla sağlık zinciri sahibi oldu, rüzgar ve güneş santralları kayyumlarda
Aralık ayında açığa çıkan SGK’yı dolandırmaya yönelik ‘Yeni doğan skandalı’ sonrası suç organizasyonuna dahil olan 20 dolayında özel hastane TMSF’ye ve kayyum yönetimine geçti. Bağcılar Medilife, Beylikdüzü Medilife, Beylikdüzü Şafak, Özel Doğa, Özel Avcılar, Özel Reyap, TRG Hospital, Hospitalist TMSF kayyum listesinde yer alan onlarca özel hastane ve tıp merkezlerinden bazıları. TMSF bu operasyonlar sonrası devasa sağlık ve özel hastane, eczane, özel sağlık laboratuvarları zincirinin patronu haline geldi.
TMSF, bir yandan da yenilenebilir enerji alanında yüzlerce MW elektrik üretip satan çok sayıda Rüzgâr Enerjisi (RES) ve Güneş Enerjisi (GES) santralının da sahibi. TMSF kayyumlarınca yönetilen Ekingen Güneş ve Enerji Santralları A.Ş.’ye ait 16 RES ve GES’in yanı sıra, farklı şirketlere ait Gelibolu RES, Gönen RES, Sakarya GES, Kayseri ve civarında elektrik üretiminin ana tedarikçisi konumundaki Halıcılar Elektrik Santralları (HES Kablo, HES Elektrik ve Enerji) TMSF’nin patronu olduğu enerji şirketleri ve santrallar arasında.
Diğer yandan Türkiye’nin en büyük kuruyemiş ve çerez mağazaları zinciri Tuğba Kuruyemiş de 2017’den bu yana TMSF kayyumlarının yönetimine geçmiş durumda.
Mobilya sektörünün önde gelen markalarının tamamı TMSF’de
Nisan sonunda 770’e ulaşan TMSF kayyumlarının yönetimindeki şirketler arasında Türkiye’nin önde gelen en büyük mobilya üreticisi ve ihracatçısı markalar da yer alıyor. İstikbal Mobilya, Alfemo, Mondi, Bellona patronajı TMSF kayyumlarına ait olan mobilya markaları. Mobilya ve dekorasyonun yanı sıra çiçekçilik, sıvı yağ (Orkide), gıda, süt ve süt mamulleri (Aynes), et ve şarküteri ürünleri, tarım şirketleri, sanayi şirketleri, makine-teçhizat, tekstil ve konfeksiyon, bilişim-yazılım-elektronik alanında faal, üretici ve ihracatçı çok sayıda şirket TMSF ve iktidarın kontrolünde.
TMSF’nin kayyumlar eliyle yönettiği şirketler arasında öne çıkan faaliyet alanlarından birisi de araç kiralama. El koyma ve kayyum atamaları sonrasında binlerce araçlık filosu bulunan çok sayıda araç kiralama şirketinin patronu olan TMSF, lojistik, deniz taşımacılığı, gemicilik, kargo faaliyetlerinde de oldukça kapsamlı şirketlerin sahibi konumunda.
Flash TV operasyonuyla TMSF’ye geçen milyarlık kripto şirketleri, banka, ödeme sistemleri…
Mart ayında gerçekleştirilen bir operasyonla sanal bahis ve yasa dışı suç gelirlerini banka, finans sistemleri üzerinden akladıkları iddiasıyla gözaltına alınarak tutuklanan Erkan Kork ve ortaklarına ait 23 şirkete, 6 milyar TL’yi aşan parasal varlığa, çok sayıda lüks otomobile, gayrimenkul ve menkul kıymete el konuldu. İninal Ödeme Sistemleri, Payfix Ödeme Sistemleri ve Kripto varlık Şirketi, bilişim ve yazılım şirketleri, BDDK’dan üç ay önce lisans alan Bank Pozitif, kısa süre önce olaylı şekilde satışı gerçekleşen Flash Haber TV’ye el konularak TMSF ve kayyum yönetimine geçti. Bu şirketlere bazı eski AKP yöneticilerinin yanı sıra, iktidara yakın Yeni Şafak gazetesinden kayyum ve yönetim kurulu üyeleri atandı. TMSF kayyumlarınca yönetilen ödeme sistemleri şirketleri arasında Aypara da yer alıyor.
19 Mart operasyonlarında inşaat, açık hava ve dijital reklam şirketleri, on binlerce bill board iktidar kontrolüne geçti
19 Mart’taki siyasal-yargısal operasyonlarda ise İBB Başkanı İmamoğlu’na yöneltilen ‘çıkar amaçlı suç örgütü liderliği’ iddialarının ardından aralarında İmamoğlu İnşaat’ın da yer aldığı 24 şirket mal varlıkları ve yönetimlerine el konularak TMSF’ye devredildi. Medya A.Ş., Kültür A.Ş. gibi belediye iştiraklerine yönelik ihale usulsüzlüğü, yasa dışı kazanç, rüşvet vb. iddialara dayanak gösterilen Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) raporunda somut bir veri ya da kanıt olmamasına karşın Sulh Ceza Hakimliği savcılığın talebi doğrultusunda el koyma kararı verdi.
Nuhoğlu İnşaat’ın da aralarında yer aldığı inşaat ve müteahhitlik şirketleri yanında 19 Mart operasyonunun dikkat çeken yönü ağırlıkla açık hava reklamcılığı, dijital reklam, pano, billboardların sahibi konumundaki reklam, tanıtım ve organizasyon şirketlerine el konulması ve yönetimlerine TMSF kayyımlarının atanması. İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere ülke genelinde büyük şehirlerdeki on binlerce açık hava reklam ve tanıtım alanında faaliyetlerini yürüten bu şirketlere el konulmasıyla billboardlar, dijital reklam ve tanıtım sistemleri TMSF üzerinden iktidar kontrolüne geçti. Kentvizyon, Urban Medya, Vizyon Kent, Genç Popülist Medya Planlama vb. reklam-tanıtım-organizasyon şirketlerine yönelik el koymalarla olası bir seçim kampanyasında bu reklam ve tanıtım mecralarının kayyumlarca iktidar adaylarına, AKP’ye ve iktidar ittifakı ortaklarına tahsis edileceği öne sürülen iddialar arasında.Milyarlarca TL ciro, on binlerce çalışana patron olan TMSF bir yandan da milyarlık şirketleri satıyor
Sayısı 770’e yükselen TMSF listesindeki şirketlerin yıllık ciroları toplamı 100 milyar TL’ye yaklaşırken, çalışan sayısı ise 40 bine ulaşıyor. FETÖ operasyonları sonrası el konulan şirketlerin yıllık ciroları 30-38 milyar TL arasında değişiyordu. Son operasyonlar ve el koymalar ardından hem kontrol edilen ciro toplamının hem de istihdam edilen çalışan ve yönetici sayısı açısından artış söz konusu. Son birkaç ayda el konulan onlarca yeni şirket ve mal varlıklarının henüz TMSF hesaplarına ve resmi kayıtlarına tam olarak yansımadığı göz önünde tutulduğunda parasal ve istihdam açısından çok ciddi bir olanak TMSF üzerinden iktidarın kontrolünde.
Geçen yıl yayınlanan Cumhurbaşkanı kararıyla TMSF yönetimindeki Koza-İpek Holding’e ait Koza Altın İşletmeleri, altın madenleri altın rafinerisi, altın sahaları ruhsatlarını da kapsayacak şekilde holding bünyesindeki 12 şirket Cumhurbaşkanı Erdoğan Başkanlığındaki Türkiye Varlık Fonu’na (TVF) devredildi.
Cumhurbaşkanı TMSF tarafından el koyulan değerli varlıkları yine kendi yönetimindeki TVF’ye alırken bir yandan da TMSF kayyumlarının yönetimindeki şirketler peyderpey satışa çıkartılıyor. Son olarak, Bellona Mobilya’nın satış ihalesi, 7 milyar TL muhammen bedel üzerinden 6 Mayıs’ta yapılacak. Mayıs ayında TMSF’nin satışa çıkarttığı şirketler arasında Manisa-Alaşehir’deki Kargın Üzüm İşletmeleri’ne ait binlerce dönümlük bağlar, üzüm işleme tesisleri ve fabrika, şirkete ait İstanbul ve Batman’daki taşınmazlar yer alıyor.
El konulan AKP’nin eski İBB Başkanı Kadir Topbaş’ın damadına ait Aydınlar Group mülkiyetinde İstanbul’daki 16 villa 31-45 milyon TL arasında değişen muhammen bedellerle 13 Mayıs’ta satışa çıkartılırken aynı gruba ait Pls Marka Pazarlama Şirketinin Bakırköy’deki 2 lüks gayrimenkulü de 34 ve 36 milyon lira bedelle satışa çıkartıldı.
Yine TMSF’nin kayyum atadığı TRG Hospitalist Özel hastane ve Tıp Merkezi’nin 342 milyon TL muhammen bedel üzerinden satış ihalesi de 27 Mayıs’ta yapılacak. TMSF, el koyarak kayyum atadığı ve sonrasında satışa çıkarttığı gayrimenkul, şirket ve hisselerden geçen yıl 18,7 milyar TL elde etti. TMSF kayyumlarının yönettiği şirketlerin, mal varlıklarının, gayrimenkullerinin, fabrikalarının satışı yoluyla iktidara yakın şahıs ve şirketler lehine ciddi tutarlarda servet transferi ve varlıkların el değiştirmesinin söz konusu olduğu öne sürülen iddialar arasında.
