Haber: Ogün Akkaya

(ANKARA) - TBMM'ye sunulması beklenen infaz sisteminde değişiklikleri düzenleyen 10. Yargı Paketi ile infaz indirimi yapılarak cezaevlerinden tahliyelerin yolunun açılması öngörülüyor, Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, Türkiye genelindeki cezaevlerinde, 352 bin 502'si hükümlü, 57 bin 115'i tutuklu olmak üzere toplam 409 bin 617 kişi bulunuyor. Yaşlılar için de düzenleme içeren yeni infaz paketi, sayıları 6 bin 419'u bulan 65 yaş ve üzeri tutuklu ve hükümlü için de tahliye yolunu açabilecek. 

TBMM'ye sunulacak ve denetimli serbestlik ve infaz koşullarında değişiklik öngören yeni infaz paketi ile yaklaşık 50 bin hükümlünün zamanla denetimli serbestlikten yararlanarak tahliye olması bekleniyor.

Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nün Mayıs 2025 istatistiklerine göre, Türkiye genelindeki ceza infaz kurumlarında, 352 bin 502'si hükümlü, 57 bin 115'i tutuklu olmak üzere toplam 409 bin 617 kişi bulunuyor. 

Cezaevlerindekilerin 387 bin 200'ünü erkekler, 18 bin 167'sini kadınlar, 4 bin 250'sini çocuklar oluşturuyor. Bu verilere göre, cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlülerin yüzde 94,52'si erkek. 

Hükümlülere bakıldığında ise cezaevlerindeki 352 bin 502 hükümlünün 336 binini erkekler, 14 bin 776’sını kadınlar ve bin 325’ini ise çocuklar oluşturuyor. Tutukluların ise 50 bin 799’u erkek, 3 bin 391’i kadın ve 2 bin 925’i çocuk. 

Hükümlü ve tutukluların kurum statüsüne bakıldığında ise açık ceza infaz kurumlarında 97 bin 823, kapalı ceza infaz kurumlarında ise 311 bin 794 kişi yer alıyor. 

Kapalı ceza infaz kurumlarındakilerin yüzde 75'i erkek 

Kapalı ceza infaz kurumlarındaki 311 bin 794 kişinin, 294 bin 53'ünü yani yüzde 75'ini erkekler oluşturuyor. Bu kurumlardaki kadınların sayısı 14 bin 22, çocukların sayısı ise 3 bin 719 olarak kayıtlara geçti. Açık ceza infaz kurumlarında ise 93 bin 147 erkek, 4 bin 145’i kadın ve 531 çocuk bulunuyor.

Hükümlü erkeklerin 83 bin 782’si ilkokul mezunu

Ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklu ve hükümlülerin öğrenim durumlarına bakıldığında ise toplam 87 bin 300 hükümlü, 9 bin 635 tutuklu ilkokul mezunu. İlkokul mezunu 87 bin 300 hükümlünün 83 bin 782'si erkek, 3 bin 120'si kadın, 398'i ise çocuk. Tutuklu sayısına bakıldığında ise toplam 9 bin 635 ilkokul mezunu tutuklunun 8 bin 515’ini erkekler oluşturuyor. 

Öte yandan verilere göre, cezaevlerinde bin 520’si erkek ve 91’i kadın olmak üzere toplam bin 611 yüksek lisans mezunu hükümlü var. Bu oran, tutuklulara bakıldığında ise erkeklerde 225, kadınlarda ise 27 kişi. Doktora yapan hükümlülerin verilerine göre ise toplam 248 hükümlü doktora mezunu. Cezaevlerinde doktora mezunu 280 tutuklu bulunuyor.

Türkiye’de 135’i çocuk olmak üzere 11 bin 523 hükümlü okuma-yazma bilmiyor

Verilere göre, cezaelerindeki 2 bin 810'u tutuklu ve 11 bin 253'ü hükümlü toplam 14 bin 333 kişi okuma-yazma bilmiyor. Okuma yazma bilmeyen 11 bin 523 hükümlünün 9 bin 616’sını erkekler, bin 772’sini kadınlar ve 135’ini ise çocuk hükümlüler oluşturuyor. Tutuklu okuma-yazma bilmeyen kişilerin oranına bakıldığında ise tutuklu erkeklerin 2 bin 281’i, tutuklu kadınların ise 368’i okuma-yazma bilmiyor. Bu oran çocuklarda ise 161 kişi.

Cezaevlerinde 6 bin 419 tutuklu ve hükümlü 65 yaş ve üzeri

Yaşlılar için de düzenleme içeren yeni infaz paketi, sayıları 6 bin 419'u bulan 65 yaş ve üzeri tutuklu ve hükümlü için de tahliye yolunu açabilecek. Türkiye’deki ceza infaz kurumlarında toplam 65 yaş ve üzeri hükümlü ve tutuklu sayısı verilere göre 6 bin 419. Yaşlı hükümlü ve tutukluların 6 bin 184’ü erkeklerden, 235’i kadın tutuklu ve hükümlülerden oluşuyor.

12-18 yaş arasında toplam hükümlü ve tutuklu çocuk sayısı 4 bin 250

Öte yandan, 12-18 yaş aralığına bakıldığında, bin 260’ı erkek, 65’i kız çocuğu olmak üzere bin 325 hükümlü bulunuyor. Tutukluluk oranlarına bakıldığında ise Türkiye’de 2 bin 812’si erkek, 113’ü kız çocuğu olmak üzere 2 bin 925 cezaevlerinde tutuklu.

2020'den bu yana tutuklu ve hükümlü sayısı 142 bin 786 arttı 

Adalet Bakanlığı istitastiklerine göre, 2020 yılında Türkiye genelindeki cezaevlerinde 266 bin 831 tutuklu ve hükümlü bulunuyordu.

Yıllar içinde artan bu sayı 2021'de 297 bin 860'a, 2022'de 341 bin 294'e, 2023'te 291 bin 911'e, geçen yıl ise 383 bin 663'e çıktı. İstatistiklere göre, 2020'den bu yana tutuklu ve hükümlü sayısı 142 bin 786 artarak 409 bin 617 oldu. 

Kaynak: ANKA