Haber: Uğur İSTANBULLU
(ARTVİN) - Hopa ve Kemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Olcay Muti, mayıs ayının gelmesiyle açıklanacak yaş çay alım fiyatlarına ilişkin, "Edindiğimiz bilgilere göre, yaklaşık bir hafta önce Ulusal Çay Konseyi'nde bir grup iş insanı çay fiyatını 23 lira olarak belirlemiş, çay fiyatı 34 liranın altında olursa üretici zarar eder. Bu fiyatı belirleyenler, kendi çıkarlarını düşünerek hareket ediyor" dedi.
Mayıs ayının gelmesiyle yaklaşık bir milyon çay üreticisinin geçimini sağladığı yaş çay alım fiyatının belirlenmesi konusunda değerlendirmelerde bulunan Hopa ve Kemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Olcay Muti, basın mensuplarıyla bir araya gelerek çay üreticisinin beklentisine yönelik açıklama yaptı.
Muti, yaptığı açıklamada, şunları söyledi:
"Her mayıs ayı, çay üreticileri açısından adeta bir 'dert ayı' diyebiliriz. Karadeniz Bölgesi'nde ortalama bir milyon insan çay tarımıyla geçimini sağlıyor. Dünden bugüne çay üreticilerinin, yıllardır fiyat belirleme konusunda yaşadıkları sıkıntılar, bugün ekonomik ve sosyal açıdan ciddi bir krizin içinde olduklarını gösteriyor. Ne yazık ki, bölgede çay üreticilerine danışılmadan bir fiyat belirleniyor. Bu fiyatı belirleyenler arasında Ulusal Çay Konseyi, özel çay fabrikası temsilcileri ve devletin içinde olduğu söylenen, bir de süreçte etkin bir rol üstlenmediğini gördüğümüz ÇAYKUR temsilcileri yer alıyor. ÇAYKUR fiyat belirlerken üreticinin maliyetini değil, özel sektörün karını ve maliyet hesabını gözeten bir yaklaşımla hareket ediyor. Edindiğimiz bilgilere göre, yaklaşık bir hafta önce Ulusal Çay Konseyi'nde bir grup iş insanı çay fiyatını belirlemiş. Ancak bu fiyatın neye göre ve kime göre belirlendiği, üreticiye danışılıp danışılmadığı belli değil. Elbette ki böyle bir danışma süreci olmamış.
"Ulusal Çay Konseyi, çay üreticilerini gözetmek zorundadır"
Bizim talebimiz şudur, Ulusal Çay Konseyi denen bu oluşum, çay üreticilerini gözetmek zorundadır. Temsilde adaletin olmadığı bir yapı, çay üreticilerinin kaderini belirleyemez. Şu an piyasada 23 TL gibi bir fiyat dolaşıyor. Oysa bizim yaptığımız çalışmalara göre, çayın üreticiye maliyeti 26 lira 20 kuruşa kadar çıkıyor. Bu maliyet kalem kalem hesaplanmıştır. Ancak özel sektör temsilcileri 23 TL + 2 TL destekleme bedeli gibi bir fiyat telaffuz ediyor. Bu 2 TL’lik destek de özel sektörün cebinden değil, kamu kaynaklarından karşılanıyor. O halde 23 TL gibi bir fiyatın hangi hesapla ortaya konduğu açıkça izah edilmelidir.
Bizim yaptığımız detaylı çalışmaya göre çayın maliyeti 26 lira 20 kuruştur. Bu maliyetin üstüne üreticinin yüzde 35’lik bir kar beklentisi vardır ki bu talep enflasyon oranları göz önüne alındığında son derece makuldür. Bu oran eklendiğinde, yaş çay alım fiyatının en az 34 lira 20 kuruş olması gerekmektedir. Bu nedenle şunu açıkça ifade ediyoruz, çay fiyatı 34 liranın altında olursa, üretici zarar eder. 23 TL gibi bir fiyatı kesinlikle kabul etmiyoruz. Bu fiyatı belirleyenler, kendi çıkarlarını düşünerek hareket ediyor. Oysa üreticinin hak ettiği fiyat, 26 lira maliyetin üzerine konacak makul bir kar oranıyla birlikte 34 TL olmalıdır. Bunun altındaki herhangi bir fiyat, hem çay üreticisine hem de çay tarımına ihanettir."
